De bacterie die in een vijandige omgeving leeft
Helicobacter pylori is een
bacterie die overleeft in het zure milieu van de maag. Meestal (in ongeveer 70%
van de gevallen) merkt de besmette persoon er niets van. Toch kan de bacterie
maagproblemen, maagzweren en zelfs maagkankers veroorzaken. Ze nestelt zich
diep in het maagslijmvlies en blijft daar zitten zolang ze niet wordt
bestreden.
DE BACTERIE HELICOBACTER PYLORI
Helicobacter pylori is een
bacterie die zich ontwikkelt in de maag van de mens en die zich koloniseert bij
de helft van de wereldbevolking. De infectie met Helicobacter pylori is, na
cariës, de meest verspreide chronische bacteriële infectie.
Ze dankt haar naam aan de
schroefvorm (de vorm van een schroef) van haar omhulsel en aan de plaats die ze
inneemt in het onderste gedeelte van de maag, ter hoogte van de pylorus.
UNIEKE EIGENSCHAPPEN OM IN DE
MAAG TE OVERLEVEN
Helicobacter pylori bezit
eigenschappen waarmee ze in de bijzonder vijandige, zure omgeving die de maag
is, kan overleven en zich kan voortplanten. Om te beginnen kan de bacterie met
haar schroefvorm en haar zweepstaartjes doordringen en zich verplaatsen in de
dikke slijmlaag die een fysieke barrière vormt om het interne membraan van de
maag te beschermen. Anderzijds maakt ze urease aan, een bijzonder enzym dat
ammoniak produceert. De bacteriën zijn dus omgeven door een ammoniakwolk, die
hen beschermt tegen het maagzuur.
BESMETTING
De besmetting gebeurt zeer vaak binnen het gezin. Ze wordt immers overgedragen via oprispingen, via het speeksel en via het braaksel enerzijds, of via de stoelgang (vooral diarree) anderzijds. Met de verbetering van de levensomstandigheden en de hygiëne in de ontwikkelde landen komt de infectie minder vaak voor bij jongeren dan bij ouderen.
Als één van uw naasten problemen
heeft door een infectie met Helicobacter pylori, loopt u meer risico. Vraag uw
arts of de aanwezigheid ervan bij u niet moet worden opgespoord en hou u aan
strikte hygiëneregels om te vermijden dat u bijvoorbeeld uw kinderen besmet.
ZIEKTEN
In ongeveer 70% van de gevallen
is de chronische gastritis die door Helicobacter pylori veroorzaakt wordt
asymptomatisch. Dat wil zeggen dat de mensen die door Helicobacter pylori besmet
zijn geen symptomen ervaren. De chronische inflammatie gaat onopgemerkt voorbij
en blijft een leven lang in het lichaam zonder van zich te laten horen. Toch
gebeurt het dat de ontsteking van de maag mettertijd spijsverteringsproblemen
of bepaalde ziekten veroorzaakt:
- Dyspepsie of spijsverteringsstoornissen kunnen worden veroorzaakt door de aanwezigheid van Helicobacter pylori.
- In de meeste gevallen zijn zweren (letsels van het slijmvlies) van de maag en de twaalfvingerige darm (het bovenste gedeelte van de dunne darm) te wijten aan de infectie met Helicobacter pylori. Om opstoten van zweren te voorkomen, tracht men in deze gevallen Helicobacter pylori te elimineren door middel van een behandeling.
- Maagkankers zijn in 60 tot 90% van de gevallen te wijten aan gastritis, veroorzaakt door Helicobacter pylori. Deze kankers treffen 1 tot 3% van de besmette personen. De preventie van maagkanker bij risicopatiënten door de uitroeiing van de bacterie Helicobacter pylori is doeltreffend, vooral in een vroeg stadium.
- Het verband tussen de infectie met Helicobacter pylori en andere ziekten, die soms niets met de spijsvertering te maken hebben (zoals hartaandoeningen), wordt vermoed, maar moet nog nader worden onderzocht.
OPSPORING
Er zijn verscheidene methoden om
de aanwezigheid van Helicobacter pylori in de maag op te sporen en de diagnose
van de infectie te stellen. Afhankelijk van de context, de eventuele symptomen
en de situatie zal de arts kiezen voor:
- De ureum ademtest : de patiënt drinkt een in water verdund glas ureum en blaast vervolgens in een buis. Met de analyse van de uitgeademde lucht kan de aanwezigheid van Helicobacter pylori onrechtstreeks worden gedetecteerd.
- Bloed- of stoelganganalyses.
- De gastroscopie, een ingreep waarbij in de binnenkant van de maag wordt gekeken en een staaltje kan worden genomen (biopsie). Met deze methode kan het opsporen van de bacterie worden gekoppeld aan een antibiogram. Dat is een test waarmee de gevoeligheid voor verschillende soorten antibiotica wordt nagegaan.
Deze verschillende methodes
hebben allemaal hun voor- en nadelen. Na een uitroeiingsbehandeling wordt er
altijd een nieuwe test uitgevoerd om de aanwezigheid van de bacterie te
controleren.
WAAROM OPSPOREN ?
Over het algemeen wordt aan
iedereen die onverklaarde spijsverteringsproblemen heeft, een test voorgesteld
om Helicobacter pylori op te sporen.
Daarnaast wordt de bacterie
opgespoord om een nieuwe zweer te voorkomen, als u er ooit al een hebt gehad,
of om maagkanker te voorkomen als een van uw naasten daaraan lijdt of heeft
geleden.
BEHANDELING
Omdat we te maken hebben met een
bacterie, wordt er meestal een combinatiebehandeling op basis van antibiotica
en een maagzuurremmer (protonpompremmer - PPI) aanbevolen. Toch wordt er,
omwille van resistenties die door Helicobacter pylori tegen antibiotica zijn
opgebouwd, altijd een test uitgevoerd om na te gaan of de bacterie uitgeroeid
is. De behandeling op basis van antibiotica kan immers mislukken. Door de
eliminatie van de bacterie kan de evolutie van de maagletsels een halt worden
toegeroepen, wat de leeftijd van de patiënt ook is. Helicobacter pylori behandelen
levert dus wel degelijk een voordeel op, zelfs als de infectie al verscheidene
jaren aanwezig is.
Het is cruciaal dat u de dosering
en de duur van de voorgeschreven behandeling nauwgezet opvolgt.
Soms wordt aangeraden de
behandeling aan te vullen met probiotica om het effect ervan te optimaliseren
en de bijwerkingen voor de spijsvertering te verminderen. Die bijwerkingen zijn
te wijten aan het gebruik van antibiotica die leiden tot een verzwakking van de
darmflora.
TOEKOMSTIGE STRATEGIEËN
Nieuwe benaderingen voor de behandeling van of de strijd tegen Helicobacter pylori worden door heel wat teams van onderzoekers bestudeerd. Enkele van de verschillende pijlers die worden bestudeerd zijn:
- De perfectionering van een vaccin tegen Helicobacter pylori. Door een immuunrespons teweeg te brengen wordt de kolonisatie van het maagslijmvlies of de agressiviteit van de bacterie preventief bestreden. Dit vaccin bestaat echter nog niet en volgens de onderzoekers zal de ontwikkeling ervan nog minstens 20 jaar duren.
- Het gebruik van specifieke bacteriofagen: dat zijn virussen die bacteriën infecteren. Ze hechten zich aan de wand van de bacterie, die ze injecteren met hun eigen DNA. Zo dwingen ze de bacterie talloze kopieën van de bacteriofaag te produceren, waardoor ze uiteindelijk ontploft. Deze techniek is momenteel echter verboden.
- Het gebruik van bacteriocines; dat zijn eiwitten of peptiden die worden gevormd door bacteriën en die werkzaam zijn tegen andere microben. Melkzuurbacteriën produceren bijvoorbeeld lacticine, dat werkzaam is tegen Helicobacter pylori. De onderzoekers proberen deze lactineproducerende micro-organismen te stabiliseren in de maagomgeving.
- Het gebruik van metabiotica: het gaat om een aanpak op basis van producten die afkomstig zijn van probiotische micro-organismen. Een zeer veelbelovend voorbeeld is Pylopass™, gemaakt op basis van geïnactiveerde cellen van een specifieke stam van de bacterie Lactobacillus reuteri, die zich samenvoegen met de Helicobacter pylori -bacteriën en hierdoor hun mobiliteit en hun vermogen om het maagslijmvlies te koloniseren, verminderen. De ophopingen die vervolgens door Helicobacter pylori Pylopass™ worden gevormd, worden van de maag naar de darm geleid en vervolgens geëlimineerd in de stoelgang. Pylopass™ blijft stabiel in de maag en veroorzaakt geen bijwerkingen. De doeltreffendheid ervan is klinisch bewezen.
Source : http://helicopylori.com/nl/
Ref :
Recommandations de prise en
charge de l’infection à Hp en 2016 pour les médecins généralistes- GEFH-
www.helicobacter.fr
www.e-sante.be/helicobacter-pylori-bacterie-tous-dangers
www.gastroliege.be
Eradication of Helicobacter
pylori Infection: Past, Present, and Future - Baryshnikova et al. J Clin Gastroenterol
Treat 2016, 2:011